Prof. dr. Ed Nozeman (1943–2025) is op vrijdag 14 maart in de trein aan een hartaanval overleden, maakte Rudolf Bak namens de familie bekend.
Gepubliceerd in PropertyNL Magazine nr. 3, 28 maart 2025
Ed Nozeman heeft grote invloed gehad op de onroerendgoedmarkt op het snijvlak van marktonderzoek en wetenschappelijk onderzoek. Zonder zijn wetenschappelijke bijdrage tekort te doen, was zijn glorieperiode in 1989–2005, als hoofd research bij ING Vastgoed.
Tandem Doets/Nozeman
Tie Liebe, oud-directeur van William Properties en ASR Vastgoed Ontwikkeling, nam hem aan bij wat destijds MBO heette. Het was de baas van ING Vastgoed, Jan Doets, die de research van Nozeman op een voetstuk plaatste. Destijds was research vaak een verkapte vorm van marketing, maar Doets maakte marktonderzoek tot een speerpunt. Nozeman had een pleitbezorger van het niveau Doets nodig, omdat hij zelf te bescheiden was om in de krochten van de bankverzekeraar ING te komen bovendrijven.
Onder Doets werd ING Real Estate het grootste vastgoedbedrijf ter wereld, met ontwikkelen, beleggen en financieren. Die opkomst kan niet los worden gezien van de bijdrage van Nozeman. Dat ING Real Estate uiteindelijk geen lang leven was beschoren, was te wijten aan de periode na het vertrek van de tandem Doets/Nozeman. Toen nam ING grote risico’s met zogenoemde alt-A-leningen, die de groep in de financiële crisis noodlottig werden. Vastgoed werd in plaats van een wereldwijd succes een blok aan het been voor de gehele groep en werd gesaneerd.
Vreemde vastgoedvogels
Nozeman kwam uit een roemrucht geslacht van wetenschappers. Zijn voorvader, Cornelis Nozeman, maakte het meesterwerk ‘Nederlandsche vogelen (1770–1829)’ – een vogelencyclopedie die nog altijd wordt geraadpleegd. Buiten de schijnwerpers kon Nozeman vergelijkingen maken tussen de door zijn voorvader beschreven ‘Nederlandsche vogelen’ en de vreemde vastgoedvogels met wie hij te maken had.
Nozeman was wars van de commerciële haantjes die de onroerendgoedmarkt destijds bevolkten. Zijn keuze voor de studie sociale geografie en planologie kwam voort uit een wezenlijke betrokkenheid bij de gebouwde omgeving, en was niet bedoeld om de hoogste bonus binnen te halen. Zijn proefschrift over nieuwbouwlocaties was dan ook allesbehalve een handleiding voor speculanten. Later moest Nozeman schakelen tussen onderzoek van bevlogen planologen en de terecht grotere aandacht voor financieel-economische aspecten in de vastgoedresearch.
Kenniscentrum
Na zijn periode bij ING Real Estate zette Nozeman zich in als buitengewoon hoogleraar Vastgoedontwikkeling aan de Rijksuniversiteit Groningen. Groningen ontwikkelde zich mede dankzij zijn inbreng tot een apart kenniscentrum voor vastgoedontwikkeling, naast de Amsterdam School of Real Estate ASRE, waar hij gastdocent was. In 2014 werd hij daar ‘honorary fellow’.
Nozeman was ook nauw betrokken bij de Vogon (Vereniging van Onroerend Goed Onderzoekers Nederland). Samen met PropertyNL bracht de Vogon de Real Estate Quarterly uit, waardoor het wetenschappelijke werk een breder draagvlak onder vastgoedprofessionals kreeg. Nozeman was in 1998–2005 voorzitter van de Vogon. Door zijn betrokkenheid bij de Stichting Register Taxateurs en de educatiecommissie van RICS Nederland, zette Nozeman ook een stempel op de taxatiepraktijk in Nederland. Zijn kennis blijft ook na zijn overlijden toegankelijk door het Handboek Projectontwikkeling, dat hij samen met voormalig Neprom-directeur Jan Fokkema schreef.