De coalitie bevindt zich inmiddels weer in een spagaat als het gaat om woningmarktbeleid. De huurbevriezing die het kabinet voorstaat, mag onder geen beding ten koste gaan van de bouw van sociale huurwoningen, vinden VVD en NSC.
De besprekingen over de Voorjaarsnota mondden vorige week onder meer uit in afspraken om de sociale huur dit en volgend jaar vast te zetten. Zo wil het kabinet de lagere inkomens tegemoetkomen. Woningcorporaties gaven bij monde van branchevereniging Aedes aan, dat dit douceurtje om en nabij € 50 mrd aan investeringscapaciteit kost. Concreet zou het betekenen dat 185.000 woningen niet gebouwd kunnen worden. Daarnaast staat de verduurzaming van honderdduizenden bestaande woningen volgens Aedes op de tocht.
Druppel op gloeiende plaat
Het kabinet heeft wel afgesproken om in totaal bijna € 1,1 mrd vrij te maken ter compensatie van de terugvallende huurinkomsten. Voor 2026 wordt er € 270 mln gereserveerd en voor 2027 en 2028 tweemaal € 405 mln. De compenserende maatregel is volgens Ortec Finance, dat de gevolgen van de huurbevriezing doorrekende, een druppel op de gloeiende plaat. Corporaties komen dan nog € 47,4 mrd te kort, wat de bouw van 176.000 woningen en de verduurzaming van bijna 1,6 miljoen huurhuizen in de weg staat.
Afschaffen vennootschapsbelasting
VVD-leider Dilan Yesilgöz gaf dinsdag aan dat de huurbevriezing niet ten koste mag gaan van de sociale woningbouw. Yesilgöz, die tussen en neus en lippen meldde dat de huurbevriezing vooral een PVV-wens is, vindt echter dat de compensatie zeker zoden aan den dijk zet. ‘Er is wel degelijk over nagedacht om te voorkomen dat het vastloopt.’
Coalitiegenoot Nicolien van Vroonhoven (NSC) wees er eveneens op, dat corporaties hun investeringscapaciteit moeten behouden. Haar is naar eigen zeggen verzekerd dat dit ondanks de huurbevriezing het geval blijft. ‘En daar vaar ik op dit moment op.’
Het ministerie van Volkshuisvesting gaat nu zelf in kaart brengen wat de gevolgen zijn van huurbevriezing. Intussen gaan er geluiden op om de vennootschapsbelasting voor woningcorporaties te verlagen of zelfs af te schaffen. Ortec Finance nam afschaffing van de vennootschapsbelasting mee in de berekening en concludeert dat deze ingreep de huurbevriezing bijna volledig compenseert.
Woensdagavond debatteert de Tweede Kamer over het wetsvoorstel tot huurbevriezing.
Rijk moet betrouwbaar zijn
Zes woningcorporaties verenigd in de Samenwerkende Woningcorporaties Eemland en Gelderse Vallei (SWEV) , deden woensdag een dringend appèl op de Minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening en de Tweede Kamer om zich een betrouwbare partner te tonen. De woningcorporaties wijzen op de Nationale Prestatieafspraken (NPA), waarbij is afgesproken om samen aan de slag te gaan met de bouw van 100.000 woningen. In de omgeving Amersfoort zouden 7.500 woningen verrijzen, maar huurbevriezing zou de bouw van zeker 2.500 nieuwe woningen onmogelijk maken. Daarnaast bestaat de kans dat 22.000 huizen niet kunnen worden verduurzaamd.
De compensatieregeling dekt volgens de SWEV slechts 3% van de verloren investeringscapaciteit en biedt daardoor geen soelaas. 'Daarnaast eigent het Kabinet zich de € 500 mln die dit oplevert aan verminderde huurtoeslag toe, om het aan enkele inwoners als boodschappenbonus uit te delen. Onverteerbaar en onverantwoord', aldus duovoorzitters van SWEV Minko de Weerd en François Claessens.